زندگی روی در یخچال: رمان‌واره‌ای نوآورانه و اندوهناک
زندگی روی در یخچال داستان پر احساس رابطه‌ی مادر و دختری ۱۵ ساله است که چون کم همدیگر را می‌بینند برای هم نامه می‌نویسند و روی در یخچال می‌گذارند. این نامه‌ها از لیست خرید و تقاضای پول‌توجیبی تا بیان عمیق‌ترین احساس‌ها را در برمی‌گیرد.
زندگی روی در یخچال نوشته‌ی آلیس کایپرس و ترجمه‌ی هنگامه پزشگمهر در انتشارات محراب قلم ( کتاب‌های مهتاب) منتشر شده است. قالب این رمان که به صورت یادداشت‌هایی روی در یخچال نوشته شده است بزرگترین مزیت آن است. هر چند این انتخاب از جانب نویسنده می‌توانست به پاشنه‌ی آشیل این رمان تبدیل شده و محتوای آن را به شدت ناکافی و ناقص جلوه دهد. اما نویسنده توانسته با کم‌ترین کلمات و کوتاه‌ترین نامه‌ها بزرگترین چالش‌های میان مادر و دختری نوجوان را به تصویر بکشد و عمیق‌ترین احساسات آن‌ها را در برابر بیماری سرطان و مشکلات دیگر به نمایش بگذارد.
البته شاید اگر این طرح، در قالب یک رمان ساده نوشته می‌شد از لحاظ شخصیت‌پردازی می‌توانستیم جزییات بیشتری درباره‌ی کلر و مادر مریضش بدانیم اما حقیقت این است که نویسنده تمام آن‌چه نیاز داریم در قالب نامه‌ها در اختیار ما قرار داده است.
تنهایی کلر و مسئولیت‌های زیادش که ناشی از کار مادر است را به وضوح می‌بینیم. از طرفی از همان ابتدا می‌بینیم که مادر به خاطر تنهایی بعد از طلاق مجبور است هزینه‌های زندگی را تامین کند و او را به خاطر تنها گذاشتن کلر درک می‌کنیم.
بعد از بیماری مادر، تمام روند درمان او و برخورد کلر با بیماری سرطان را به چشم می‌بینیم. جدی نگرفتن بیماری و بعد کم‌کم باور اهمیت آن و تغییر زندگی و نگرش مادر و دختر در تقابل با بیماری سرطان را از خلال برخوردشان با یکدیگر به وضوح تشخیص می‌دهیم و در پایان با نامه‌ای که کلر به نامه‌های دیگر پیوست کرده ضربه‌ی آخر رمان شکل می‌گیرد.
در واقع ساخت شخصیت‌ها کامل و پویاست و تغییرات آن‌ها در روند رمان به شکل منطقی و درست روایت شده است. این موضوع باعث می‌شود این قالب رمان، ضمن جدید و نوآورانه بودن، هم‌ذات‌پنداری بیشتری در خواننده ایجاد کند و احساسات او را برانگیزد. البته ناگفته نماند که در بعضی جاها ممکن است مخاطب حس کند بعضی از نامه‌ها واقعی نیستند و کلر و مادرش می‌توانستند در مواقعی که همدیگر را دیده‌اند؛ این موضوعات را برای چسباندن روی در یخچال ننویسند. اما به طور کلی این قالب، بیشتر حس حقیقی بودن به رمان بخشیده است.
این رمان می‌تواند به کسانی که در موقعیت بیماری‌های سخت قرار گرفته‌اند کمک کند بهتر همدیگر را درک کنند و راحت‌تر درباره‌ی احساساتشان صحبت کنند. برای نوجوانانی هم که در وضعیت مشابه نیستند دنیای تازه‌ای شکل می‌دهد که باعث می‌شود کلا‌ن‌روایت‌هایی چون زندگی، مرگ، رنج، ترس از دست دادن و ... را به نوعی دیگر درک و دریافت کنند و در نتیجه دنیای بزرگتری را بشناسند و تجربه کنند.
ارسال نظر