نقد و معرفی

  1. خانه
  2. نقد و معرفی
  3. مرد شنی ارباب رویاها
14 اسفند 1401

مرد شنی ارباب رویاها

پس از موفقیت انیمیشنی که بر اساس کتاب «کورالاین» نوشته «نیل گیمن» ساخته شد؛ شاید باید اقتباس سینمایی «مرد شنی» را مهم‌ترین موفقیت نویسنده‌ای بدانیم که تخیلش حد و مرز نمی‌شناسد و دروازه‌های سرزمین رویاها را با غیرقابل‌تصورترین تصاویر، زنده می‌کند.

نیل گیمن نویسنده‌ای که کابوس‌ها را بدل به فتح ناممکن‌ها می‌کند در آثارش فراتر از ژانر و فراتر از مرز دیده‌ها و شنیده‌ها حرکت می‌کند.

تفاوتی ندارد برای کودکان یا نوجوانان بنویسد مثل کتاب‌های «گرگ‌های توی دیوار» ، «ج مثل جادو» و «خوشبختانه شیر».  یا کتابی خلق کند مثل «اقیانوس‌ انتهای جاده» که قرار بود معرفی کوتاهی باشد برای همسر دومش «آماندا پالمر» اما جز او دل مخاطبانش در سراسر جهان را هم به دست آورد؛ یا فیلم‌نامه بنویسد و کارگردانی کند مثل فیلم‌نامه‌ی فیلم‌های «هیچ‌کجا» ، «ماسک آینه‌ای» و «بیوولف»؛ واقعیت این است که او در هر صورت می‌درخشد. در آثار نیل گیمن واقعیت، رویا، وحشت، عشق و دیگر کلان‌روایت‌های اساسی زندگی، در هم آمیخته‌اند.

مردشنی آخرین اقتباس از کتاب‌های اوست. سریالی که در واقع، از رمانی گرافیکی به همین نام الهام گرفته شده است و فیلم‌نامه‌ی آن مثل بسیاری از آثار این نویسنده، توسط خود نیل گیمن و این بار در دوران قرنطینه‌ی همه‌گیری ویروس کرونا نوشته شده است.

کمیک بوک مرد شنی مجموعه کتابی در ژانر فانتزی تاریک است که ۷۵ جلد از آن (به همراه یک جلد ویژه) از ژانویه ۱۹۸۹ تا مارس ۱۹۹۶ توسط انتشارات دی‌سی‌ کامیکس منتشر شده است.

قهرمان اصلی این مجموعه کمیک‌بوک «مورفئوس» است که با نام «دریم» یا «رویا» به عنوان یکی از شخصیت‌های اصلی در خاندان جاودانان، بر دنیای رویا فرمانروایی می‌کند؛ اما دستخوش اتفاقی تلخ می‌شود و نزدیک به یک سده به جای «مرگ» (یکی دیگر از اعضای خاندان جاودانان) در دنیای واقعیت زندانی می‌شود.

آن‌چه پس از ساخت و نمایش این سریال توجه جهانیان را برانگیخت تفاوت نگرش نیل گیمن به ماهیت شخصیت‌های ابرقهرمانی بود. واضح است که او در کنار این‌که به رویا و تخیل باور دارد برداشت ماهوی عمیقی نسبت به زندگی و ذات انسان دارد. ابرقهرمان‌های او خالی از ضعف‌های انسانی نیستند. اصولاً آن‌ها به دلیل نقاط ضعفشان می‌توانند ابرقهرمان باشند و گذر از این ضعف‌هاست که ماهیت آن‌ها را شکل می‌دهد.

شاید تصور این‌که مخاطب می‌تواند ضعف را در قهرمان موردعلاقه‌اش ببیند و در عین حال باور کند که شخصیت موردعلاقه‌اش همچنان یک ابرقهرمان است؛ در وهله‌ی اول ناممکن به نظر برسد اما این اتفاقی است که در آثار نیل گیمن به راحتی می‌افتد. چرا که او پادشاه حقیقت ‌بخشیدن به ناممکن‌هاست!

اقتباس سینمایی مرد شنی به  همان میزان که جهانیان را با این کمیک بوک آشنا کرد و به طرفدارانش افزود، هواداران پر و پا قرص این کتاب را رنجاند. البته این اتفاقی است که گاهی در اقتباس‌های سینمایی می‌افتد. چرا که کتاب‌ها اغلب دقیق‌تر و عمیق‌تر بر مخاطبانشان اثر می‌گذارند. اما در این مورد خاص، آنچه بیشتر موجب رنجش بخشی از هواداران بود، تغییرات شخصیت‌ها و از جمله تغییر گرایش‌های جنسی بعضی از قهرمان‌های کتاب، تحت‌تأثیر سیاست‌گذاری‌های دنیای هالیوود بود. شاید اگر تغییرات، قرار بود به ماهیت سینمایی و جلوه‌های بصری سریال کمک کند با واکنش منفی هواداران کتاب مردشنی روبه‌رو نمی‌شد.

با وجود این اندک دلخوری‌ها، باید پذیرفت که اقتباس سینمایی مرد شنی، کتابی که در فهرست صد کتاب کمیک برتر نشریه‌ی اینترتینمنت ویکلی قرار دارد؛ بسیار دیدنی و جذاب است و قطعاً برای خیلی از بینندگان این سریال، آغاز مسیر آشنایی با نیل گیمن یکی از بهترین نویسنده‌های فانتزی‌ جهان است.

ارسال نظر